Μοναστηράκι
Σε απόσταση μόλις 4 χιλιομέτρων από την Δράμα βρίσκεται ο Μοναστηράκι. Περίπου 800 είναι οι μόνιμοι κάτοικοι που ασχολούνται με την εξόρυξη, κατεργασία και εμπορία του αρίστης ποιότητας μαρμάρου της περιοχής. Παρά την πολύ κοντινή απόσταση από την πόλη της Δράμας δεν έχει επηρεαστεί από τον αστικό τρόπο ζωής και επιμένει με σεβασμό στην πολιτιστική παράδοση που κληροδοτήθηκε από τις παλαιότερες γενεές, όπου χοροί, τραγούδια και δρώμενα δένουν το παρελθόν με το παρών. Κορυφαίο πολιτιστικό γεγονός του χωριού είναι το δρώμενο των Αράπηδων που αποτελεί σημείο αναφοράς για την ευρύτερη περιοχή και τελείται την ημέρα των Θεοφανείων.
Χοροί από το Μοναστηράκι
- ΕΥΖΩΝΙΚΟΣ
Είναι ένα είδος συρτού χορού που έχει εννιάσημο 9/8 (2+2+2+3) ρυθμό και τον συναντάμε στο μοναστηράκι Δράμας. Χορεύεται σε ανοιχτό κύκλο από άνδρες και γυναίκες με διάταξη, στα παλαιότερα χρόνια, μπροστά οι άνδρες πίσω οι γυναίκες, κάτι που δεν συνηθίζεται πια. Χορεύεται σε όλες τις περιστάσεις καθώς και στο δρώμενο των Αράπηδων όπου χορεύεται στον κύκλο, αλλά και ελεύθερα, ως δρομικός χορός, στις μετακινήσεις της τσέτας (ομάδας μεταμφιεσμένων). - ΠΑΪΝΤΟΥΣΚΑ (ΑΝΤΙΚΡΥΣΤΗ – ΣΤΟΝ ΚΥΚΛΟ)
Ένας από τους πολλούς τύπους Παϊτούσκας που συναντάμε στη Θράκη και στη Μακεδονία. Χορεύεται σε ανοιχτό κύκλο από άνδρες και γυναίκες οι οποίοι παλαιότερα τοποθετούνταν στον κύκλο μπροστά οι άνδρες και στη συνέχεια οι γυναίκες, κατά ηλικίες, κάτι που σήμερα δεν τηρείται απόλυτα. Οι χορευτές πιάνονται με τις παλάμες με τεντωμένα τα χέρια κάτω. Ο χορός χορεύεται σε όλες τις περιστάσεις καθώς και στο δρώμενο των Αράπηδων που τελείται την ημέρα των Θεοφανείων. - ΤΕΣΚΑ (ΑΝΤΙΚΡΥΣΤΗ – ΣΤΟΝ ΚΥΚΛΟ)
Η Τέσκα είναι ο βαρύς αντικριστός που χορεύεται στο Μοναστηράκι Δράμας σε δίσημο ρυθμό 2/4. Χορεύεται σε ανοιχτό κύκλο από άνδρες και γυναίκες, οι οποίοι τοποθετούνταν, παλαιότερα, στον κύκλο μπροστά οι άνδρες και ύστερα οι γυναίκες κατά ηλικίες, αλλά και αντικριστά ζευγάρια όταν ο χώρος είναι περιορισμένος. Τα ζευγάρια σχηματίζονται από έναν άντρα και μια γυναίκα, αλλά μπορεί και από δύο γυναίκες ή δύο άνδρες. Στον κύκλο οι χορευτές πιάνονται από τις παλάμες με τεντωμένα τα χέρια κάτω. Όταν χορεύεται ζευγαρωτά τα χέρια των χορευτών κινούνται ελεύθερα ή τοποθετούνται στη μέση ή δένονται πίσω ή πιάνουν και τα χέρια μεταξύ τους (αριστερό με αριστερό ή δεξί με δεξί). Ο χορός χορεύεται σε όλες τις περιστάσεις, καθώς και στο δρώμενο των Αράπηδων, στην πλατεία όπου χορεύεται στον κύκλο. - ΡΑΜΜΑ (ΑΝΤΙΚΡΥΣΤΗ – ΣΤΟΝ ΚΥΚΛΟ)
Η Ράμνα είναι ο ελαφρύς αντικριστός χορός που χορεύεται στο Μοναστηράκι σε επτάσημο 7/8 (3-4) με γρήγορη αγωγή. Χορεύεται από άνδρες και γυναίκες σε ανοιχτό κύκλο κατά ηλικίες, αλλά και αντικριστά ζευγάρια, όταν ο χώρος είναι περιορισμένος. Τα ζευγάρια σχηματίζονται από έναν άντρα και μια γυναίκα, αλλά μπορεί και από δύο γυναίκες ή δύο άνδρες. Οι άνδρες πιάνονται από τους ώμους και οι γυναίκες από τις παλάμες με τεντωμένα τα χέρια κάτω που τα κινούν μπρος πίσω. Όταν χορεύεται ζευγαρωτά, τα χέρια των χορευτών κινούνται ελεύθερα ή τοποθετούνται στη μέση ή δένονται πίσω. Ο χορός χορεύεται σε όλες τις περιστάσεις καθώς και στο δρώμενο των Αράπηδων στην πλατεία, όπου χορεύεται στον κύκλο. Ο χορός χορεύεται με συνοδεία ορχήστρας ή ορχήστρας και τραγουδιού ή μόνο με τη συνοδεία τραγουδιού, κάτι που γινόταν παλαιότερα στα αλώνια, στα νυχτέρια και στους γάμους. - ΣΤΗΣ ΜΑΝΤΖΟΥΡΑΝΑΣ ΤΟΝ ΑΝΘΟ
Χορεύεται η Μαντζουράνα σε ανοιχτό κύκλο, κυρίως από γυναίκες, οι οποίες πιάνονται από τις παλάμες με τεντωμένα τα χέρια κάτω. Ο χορός χορεύεται σε όλες τις περιστάσεις, καθώς και στο δρώμενο των Αράπηδων, όπου βέβαια συμμετέχουν και οι άνδρες. Παλαιότερα το χορό χόρευαν μόνο κοπέλες στα αλώνια, στις αυλές και στις σάλες των σπιτιών με τη συνοδεία του γνωστού τραγουδιού (Στης μαντζουράνας τον ανθό…) από το οποίο πήρε και το όνομά του. - ΣΥΡΤΟΣ
Δεν θα μπορούσε να λείπει ο συρτός σε ρυθμό 7/8 από το Μοναστηράκι. Χορεύεται σε ανοιχτό κύκλο από άνδρες και γυναίκες, οι οποίοι παλαιότερα, τοποθετούνταν στον κύκλο μπροστά οι άνδρες και πίσω οι γυναίκες κατά ηλικίες, κάτι που σήμερα δεν τηρείται. Οι χορευτές πιάνονται από τις παλάμες με τα χέρια λυγισμένα στους αγκώνες. - ΠΑΡΔΑΛΑ ΤΣΟΥΡΑΠΙΑ
Χορεύεται σε ανοιχτό κύκλο από άνδρες και γυναίκες με λαβή από τις παλάμες και χέρια τεντωμένα κάτω, με τους άνδρες να προηγούνται των γυναικών στον κύκλο.
Ενδυμασία Σαρακατσαναίων
